REET Mains Level 2 Sanskrit Syllabus 2025 OUT New Pattern

REET Mains Level 2 Sanskrit Syllabus: राजस्थान कर्मचारी चयन बोर्ड जयपुर के द्वारा राजस्थान अध्यापक भर्ती परीक्षा 2026 के लिए आधिकारिक नोटिफिकेशन 6 नवंबर 2025 को जारी कर दिया है जिन भी अभ्यर्थियों ने राजस्थान अध्यापक पात्रता परीक्षा में क्वालीफाई हो गए हैं वह अभ्यर्थी इस भर्ती परीक्षा में शामिल हो सकते हैं.

आपको बता दें राजस्थान अध्यापक भर्ती परीक्षा थर्ड ग्रेड अध्यापक के ऑनलाइन फॉर्म 7 नवंबर 2025 से 6 दिसंबर 2025 तक भरे जा रहे हैं और परीक्षा 17 से 21 जनवरी 2026 को आयोजित होनी है इस पोस्ट में हम आपको अध्यापक भर्ती लेवल 2 संस्कृत का विस्तृत सिलेबस और परीक्षा पैटर्न बताएंगे. साथ ही आप जो भी अभ्यर्थी लेवल 2 संस्कृत की तैयारी कर रहे हैं वह अपने परीक्षा पैटर्न और सिलेबस को आसानी से जान सकते हैं.

REET Mains Level 2 Sanskrit Syllabus

REET Mains Syllabus Sanskrit 2025 – Overview

Recruitment organizationRajasthan Staff Selection Board (RSSB)
Post NameTeacher 3rd Grade
Level 2
SubjectSST
Vacancies2123
Notification6 November 2025
Official websitehttps://rssb.rajasthan.gov.in/

REET Mains Level 2 Sanskrit Syllabus
Important Dates

EventDate
Official Notification6 November 2025
Online Application Starts7 November 2025
Last Date to Apply6 December 2025
Admit Card ReleaseBefore Exam
REET Mains Exam Date17 to 21 January, 2025
Result DateTo be notified

REET Mains Level 2 2025 Vacancies

The Vacancies for REET Mains 2025 are given below:

Post NameVacancyQualification
REET Level-II (Class 6-8)2123Graduate + Degree in Education (B.ED) + REET Qualified

REET MAINS Level 2 Official Syllabus 2025

विषयप्रश्नों की संख्याअंक भार
राजस्थान का भौगोलिक, ऐतिहासिक और सांस्कृतिक ज्ञान3570
राजस्थान सामान्य ज्ञान, शैक्षिक परिदृश्य,
नि:शुल्क एवं अनिवार्य
शिक्षा अधिनियम और समसामयिक घटनाएँ
3060
संस्कृत (Sanskrit)60120
शैक्षणिक रीति विज्ञान1020
शैक्षिक मनोविज्ञान1020
सूचना तकनीकी510
कुल150300

1. राजस्थान का भौगोलिक, ऐतिहासिक और सांस्कृतिक ज्ञान, राजस्थानी भाषा

राजस्थान भूगोल (Rajasthan Geography)

  • राजस्थान का भौगोलिक स्वरूप
  • मानसून तंत्र एवं जलवायु
  • अपवाह तंत्र- झीलें, नदियाँ, बांध, राजस्थान की वन-संपदा
  • वन्य जीव-जन्तु, वन्य जीव संरक्षण एवं अभयारण्य
  • मृदाएँ एवं मृदा संरक्षण
  • राजस्थान की प्रमुख फसलें
  • जनसंख्या, जनसंख्या घनत्व, साक्षरता और लिंगानुपात
  • राजस्थान की जनजातियाँ एवं जनजातीय क्षेत्र
  • धात्विक एवं अधात्विक खनिज
  • राजस्थान के ऊर्जा संसाधनः परम्परागत एवं गैर-परम्परागत
  • राजस्थान के पर्यटन स्थल
  • राजस्थान में यातायात के साधन

राजस्थान इतिहास और संस्कृति

  • राजस्थान की प्राचीन सभ्यताएँ: कालीबंगा, आहड़, गणेश्वर, बालाथल और बैराठ इत्यादि ।
  • राजस्थान की महत्वपूर्ण ऐतिहासिक घटनाएँ, प्रमुख राजवंश, उनकी प्रशासनिक व राजस्व व्यवस्था इत्यादि ।
  • राजस्थान की स्थापत्य कलाः किले, स्मारक इत्यादि ।
  • राजस्थान के मेले, त्योहार, लोक कला, लोक संगीत, लोक नाट्य एवं लोक नृत्य
  • राजस्थान की सांस्कृतिक परम्परा एवं विरासत
  • राजस्थान के धार्मिक आंदोलन, प्रमुख संत एवं लोक देवता
  • राजस्थान के महत्वपूर्ण ऐतिहासिक स्थल
  • राजस्थान के प्रमुख व्यक्तित्व
  • राजस्थान के वस्त्र एवं आभूषण
  • राजस्थान की चित्रकलाएँ एवं हस्तशिल्प
  • 1857 की क्रांति में राजस्थान का योगदान, राजस्थान में जनजाति एवं किसान आंदोलन
  • प्रजामण्डल एवं राजस्थान का एकीकरण

राजस्थानी भाषा (Rajasthani Language)

  • राजस्थान की क्षेत्रीय बोलियाँ
  • प्रमुख राजस्थानी कृतियाँ
  • प्रमुख राजस्थानी साहित्यकार
  • राजस्थानी संत साहित्य एवं लोक साहित्य

राजस्थान का सामान्य ज्ञान, शैक्षिक परिदृश्य, निशुल्क एवं अनिवार्य बाल शिक्षा का अधिकार अधिनियम और सामयिक विषय

Rajasthan General Knowlwdge

  • राजस्थान के प्रतीक चिह्न
  • राजस्थान में राज्य सरकार की फ्लैगशिप योजनाएँ
  • राजस्थान के प्रमुख अनुसंधान केन्द्र
  • राजस्थान के प्रमुख धार्मिक स्थल
  • राजस्थान के प्रमुख खिलाड़ी
  • राजस्थान के प्रसिद्ध नगर एवं स्थल इत्यादि।
  • राजस्थान के प्रमुख उद्योग ।
  • राजस्थान की राजनीतिक एवं प्रशासनिक व्यवस्था
  • राजस्थान में जन कल्याणकारी योजनाएँ ।

शैक्षिक परिदृश्य

  • शिक्षण अधिगम के नवाचार ।
  • राज्य में केन्द्र एवं राजस्थान सरकार की विद्यार्थी कल्याणकारी योजनाएँ एवं पुरस्कार।
  • विद्यालय प्रबंधन एवं संबंधित समितियाँ ।
  • राष्ट्रीय शिक्षा नीति, 2020 राजस्थान के परिप्रेक्ष्य में।

निशुल्क एवं अनिवार्य बाल शिक्षा का अधिकार अधिनियम

  • निःशुल्क एवं अनिवार्य बाल शिक्षा का अधिकार अधिनियम, 2009 : प्रावधान एवं क्रियान्विति
  • राजस्थान निःशुल्क एवं अनिवार्य बाल शिक्षा का अधिकार नियम, 2011
  • राजस्थान के मान्यता प्राप्त निजी विद्यालयों में निःशुल्क प्रवेश।

Current Affairs

  • राजस्थान की सम-सामयिक घटनाएँ।
  • राज्य की अभिनव विकास योजनाएँ एवं क्रियान्विति
  • अन्य सम-सामयिक विषय।

REET Mains Subject – Sanskrit Syllabus 2025

जो भी अभ्यर्थी राजस्थान अध्यापक भर्ती परीक्षा की तैयारी कर रहे हैं उनके लिए यह पाठ बहुत ही महत्वपूर्ण है क्योंकि इस भाग से कुल 60 प्रश्न पूछे जाएंगे जो 120 अंक के होंगे और यह विषय का भाग होगा इसमें संस्कृत से जुड़े 60 प्रश्न पूछे जाएंगे इसका सिलेबस हम निम्न प्रकार दे रहे हैं.

  • संज्ञाप्रकरणम्: सामान्यप्रश्नाः – इत् संज्ञा, संहिताः, सवर्णम्, उदात्त:, अनुदात्त:, स्वरित:, उच्चारणस्थानानि, प्रत्याहारसंज्ञा।
  • सन्धिः– अच्सन्धिः, हल्सन्धिः, विसर्गसन्धिः।
  • समासाः – अव्ययीभाव–तत्पुरुष–कर्मधारय–द्विगु–द्वन्द्व–बहुव्रीहिः–एतेषां समासनां सामान्यपरिचयः, पदानां समासः, समासविग्रहश्च।
  • निम्नलिखितानां शब्दरूपाणां ज्ञानम् – राम, हरि, गुरु, पितृ, राजन्, रमा, मति, नदी, धेनु, फल वारी, जगत्, तत्, इदम्, अस्मद्, युष्मद्।
  • निम्नलिखितानां धातुरूपाणां ज्ञानम् – (लट् लकार, लृट् लकार, लङ् लकार, लोट् लकार, विधिलिङ् लकार) – भू, पा, गम्, लभ्, दा, कृ।
  • प्रत्ययप्रकरणम् – कृदन्तप्रकरणम्, तद्धितप्रकरणम्, स्त्रीप्रत्ययप्रकरणम्।
  • अव्ययानां प्रयोगः।
  • उपसर्गाः।
  • कारकप्रकरणम्।
  • निम्नलिखितानां छन्दसां सामान्य परिचयात्मकप्रश्नाः – अनुष्टुप्, आर्या, इन्द्रवज्रा, उपेन्द्रवज्रा, उपजाति, वंशस्थानम्, वस्तुतितलका, मालिनी, मन्दाक्रान्ता, शिखरिणी, शार्दूलविक्रीडितम्।
  • निम्नलिखितानां अलङ्काराणां लक्षणोदाहरणसम्बद्धिनः सामान्यप्रश्नाः – अनुप्रासः, यमकम्, श्लेष:, उपमा, रूपकम्, उत्प्रेक्षा।
  • हिन्दीवाक्यानां संस्कृतानुवादः।
  • विशेषण–विशेष्यसम्बन्धिसामान्यप्रश्नाः।
  • कारक–प्रत्यय–समास–आधारितवाक्यानां अशुद्धिसंशोधनम्।
  • संस्कृतसाहित्यइतिहास–सम्बद्ध–सामान्यपरिचयात्मक–प्रश्नाः –
    • लौकिकसाहित्यम् – रामायणम्, महाभारतम्।
    • महाकाव्यद्वयम् – कालिदासः: भारवि: माध्य: श्रीहर्षः।
    • दृश्यकाव्यकव्यः – कालिदासः: भासः: भवभूति:, शूद्रकः।

Also Check: REET Mains Notification 2025: Apply Online

2. REET Mains SST Level 2 Syllabus

Official WebsiteRSSB
REET Mains Official NotificationNotification PDF

FAQ

Q1. REET Mains लेवल 2 मैं कल कितने प्रश्न पूछे जाएंगे?
Ans. रेट मेंस 2 लेवल 2 में कुल 150 प्रश्न पूछे जाएंगे.

Q2. रीट मैंस लेवल 2 संस्कृत में कुल कितने प्रश्न पूछे जाएंगे संस्कृत के?
Ans. रीट मैंस लेवल 2 संस्कृत के कुल 60 प्रश्न आयेंगे।

Share this post:

Leave a Comment

error: Content is protected !!
error: Content is protected !!